کد مطلب:26123 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

در آيه 65 سوره مباركه كهف آيا آن عبد خدا از موسي مقام بالاتري دانست آيا انساني ديگر مي تواند بالاتر از مقام يك پيامبر باشد لطفاً جواب را با توجه به آيات بعدي نيز بفرماييد؟

در پاسخ به سؤال خوبتان عرض مي شود: اينكه گفته مي شود پيامبر اولوالعزم بايد دانشمند ترين فرد زمانش باشد منظور دانشمندترين آنها نسبت به قلمرو و مأموريتش يعني نظام تشريع است و حضرت موسي (ع) چنين بود. اما قلمرو حكومت دوست عالمش قلمرو جداگانه اي بود كه ارتباطي با عالم تشريع نداشت او يك مرد دانشمند الهي بود و مشمول رحمت خاص پروردگار و مأمور به باطن و نظام تكوين جهان، و آگاه از پاره اي از اسرار، بنابر اين قلمرو او قلمرو جداگانه اي بود كه ارتباطي با عالم تشريع نداشت و به تعبير ديگر آن مرد عالم از اسرار آگاه بود كه دعوت نبوت بر آن متكي نبود از حديثي كهاز امام رضا (ع) نقل شده نيز اين نكته استفاده مي شود كه قلمرو مأموريت ا ين دو بزرگوار با يكديگر متفاوت بوده و هر كدام در كار خود از ديگري آگاه تر بود. (1)

البته از پاره اي ديگر از روايات استفاده مي شود كه او داراي مقام نبوت بود و ظاهر بعضي از تعبيرات آيات فوق نيز همين است. (2)

علامه طباطبايي (ره) ذيل آية فوجد اعبداً من عبادنا آتيناه رحمه من عندنا مي فرمايد:

هر نعمتي رحمتي است از ناحيه خدا به خلقش، ليكن بعضي از آنها در رحمت بودنش اسباب عالم هستي واسطه است مانند نعمتهاي مادي ظاهري، و بعضي از آنها بدون واسطه رحمت است مانند نعمتهاي باطني از قبيل نبوت، ولايت و شعبه ها و مقامات آن. و از اينكه رحمت را مقيد به قيد من عندنا نموده كه مي فرمايد كسي ديگر غير خدا در آن رحمت دخالت ندارد فهميده مي شود كه منظور از رحمت مذكور همان رحمت قسم دوم يعني نعمتهاي باطني است. و از آنجايي كه ولايت مختص به ذات باري تعالي است، همچنانكه خودش فرموده فالله هو الولي ولي نبوت چنين نيست زيرا غير خدا از قبيل ملائكه كرام نيز در آن دخالت داشته و امتثال آنرا انجام مي دهند لذا مي توان گفت منظور از جمله رحمه من عندنا كه با نون عظمت من عندنا آورده شده و نفرموده من عندي از ناحيه من، همان نبوت است نه ولايت و به همين بيان تفسير آن كسي كه كلمه مذكور راـ نبوت تأويل كرده تأييد مي شود. (3)



در پايان در پاسخ به اين پرسش كه آيا انسان ديگري مي تواند بالاتر از مقام يك پيامبر باشد عرض مي شود بلي به عنوان مثال حضرت مريم (س) از لحاظ مقام معنوي از پيامبر زمان خودش يعني حضرت زكريا بالاتر بود. استاد مطهري در اين باره مي گويد: قرآن كريم درباره حضرت مريم (س) مي فرمايد: كار او به آنجا كشيده بود كه در محراب عبادت همواره ملائكه با او سخن مي گفتند، از غيب برايش روزي مي رسيد، كارش از لحاظ مقامات معنوي آنقدر بالا گرفته بود كه پيغمبر زمانش را در حيرت فرو برده او را پشت سر گذاشته بود، زكريا (ع) در مقابل مريم (س) مات و مبهوت مانده بود.





















منابع و مآخذ:

1ـ مجمع البيان، ج6، ص480

2ـ تفسير نمونه، زير نظر: ناصر مكارم شيرازي، ج12، ص510

3ـ تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج13، ص474

4ـ نظام حقوق زن در اسلام، استاد مرتضي مطهري، ص119